Maak werk van je identiteit

M.J.A. van der Hoeven (CDA, minister van onderwijs) - (2005-08-30)

Minister Van der Hoeven van Onderwijs is van mening dat de onderwijscultuur op islamitische en reformatorische scholen veel op elkaar lijkt; ze is net zo gesloten. De minister vindt dat alle orthodoxe scholen -dus ook de joodse- de ramen naar de samenleving verder moeten openzetten. Anderzijds pleit zij voor het serieus van de identiteit in het bijzonder onderwijs.

De minister sprak maandag 29 augustus tijdens een predikantenbijeenkomst van de Stichting A. F. de Savornin Lohman. Deze stichting wil binnen het CDA blijvend aandacht geven aan het christelijk-historisch gedachtegoed. Het thema van haar inleiding was "De vrijheid van onderwijs (artikel 23 van de Grondwet)".

Hoe komt het dat artikel 23 van de Grondwet onder druk staat? De minister noemde drie oorzaken:

  • Enerzijds is er de wens bij de baby-boom generatie om af te rekenen met de tijd van de verzuiling en de rol van religie in het publieke domein.
  • Maar ook de weinig zichtbare identiteit van menige bijzondere school geeft tegenstanders van het bijzonder onderwijs handvatten om gerechtvaardigde vragen te stellen bij het voortbestaan van deze scholen.
  • Anderzijds dienen zich als gevolg van de multi-culturele samenleving allerhande nieuwe problemen aan waarvoor een oplossing moet worden gevonden. Incidenten worden dan al snel aangegrepen om het hele fundament ter discussie te stellen, wat natuurlijk onzin is.

In haar lezing zette zij het tot nu toe door haar ministerie gevoerde beleid uiteen. Hierbij gaf ze vooral aandacht aan de laatste twee van bovengenoemde oorzaken.

De minister nam het bij de predikanten op voor islamitische scholen. "Ik geloof niet dat Islamitische scholen per definitie worden opgericht uit afkeer van de maatschappij. Nee, ze komen voort uit de behoefte om bínnen die maatschappij een zekere eigenheid te behouden en te kunnen uitdragen." Ze roemde de kwaliteit van sommige islamitische scholen. "De inspectie heeft deze scholen de afgelopen jaren intensief gevolgd. Een aantal van hen boekt goede resultaten."

Sprekend over orthodox-islamitische scholen zei zij: "En vergis u niet: De cultuur op ene orthodox islamitische school verschilt per saldo niet veel van die op een orthodox joodse of orthodox gereformeerde school. Maar in alle gevallen geldt: gooi de ramen open!" Orthodoxe scholen kunnen de ramen naar de samenleving verder opendoen door het beleggen van ontmoetingen met andersdenkenden en een extra oriëntatie op de samenleving, zo betoogde de bewindsvrouw. Deze mening kwam al eerder naar voren in een interview in het Reformatorisch Dagblad dat zij gaf naar aanleiding van haar maatregelen om integratie te bevorderen.

Van der Hoeven spoorde protestants-christelijke en rooms-katholieke scholen aan om meer werk te maken van hun identiteit. "Een school waarop alleen op de gevel en op het briefpapier nog "rooms-katholiek" staat, maar niets meer met de rooms-katholieke waarden doet, moeten we eigenlijk niet willen. Die school heeft geen identiteit en dus geen meerwaarde boven het openbaar onderwijs. Ouders moeten ervan verzekerd kunnen zijn dan hún school hún waarden op hún kind overbrengt. En als je als andersgelovige ouder voor een rooms-katholieke school kiest, dan doe je dat bewust en doet je kind dus aan alles mee." Door meer aandacht aan de invloed van de ouders te geven, keren we, volgens de minister, terug naar de oorspronkelijke bedoeling van de vrijheid van onderwijs.

Zie ook