Nieuwsbrief 17 mei 2023
Over het onderwijs worden regelmatig kreten uitgestort als: "Kansengelijkheid moet via het onderwijs worden aangepakt" of "Het onderwijs is de grote gelijkmaker". Dit duidt op torenhoge verwachtingen. Tegelijkertijd zien we dalende resultaten en personeelstekorten. Is het onderwijs over-spannen?
Een belangrijke factor die het onderwijs onder druk zet, is de beheersingsmentaliteit. De gedachte lijkt: Hoe meer we controleren, reguleren en in eigen handen houden, hoe beter de uitkomsten zullen zijn. In de afgelopen tijd kwam dit bij verschillende thema's openbaar:
- Het aanpakken van het lerarentekort door het opleggen van onderwijsregio's (RD - 22 maart). Scholen doen vervolgens mee om te voorkomen dat ze regie kwijtraken of buiten de boot vallen en daarmee achter de feiten aanlopen (RD - 29 maart).
- Meer grip en controle op hoe scholen hun geld besteden (Volkskrant - 25 april).
- Verplicht aanbieden van ontbijt op school en het uitdelen van boodschappenbonnen, terwijl dat op veel plekken al gebeurt (Telegraaf - 5 april).
- "Meer regie van de overheid op onderwijskwaliteit en kansengelijkheid", aldus de minister in zijn reactie op het Interdepartementaal beleidsonderzoek (IBO) (Volkskrant - 20 april, Volkskrant 22 april). Lees ook onze reactie op dit IBO-rapport via deze link.
Als we zo naar deze lijst kijken, kunnen we de indruk krijgen dat er een hoop mis is in het onderwijs. Niets is minder waar. Er gebeuren mooie, waardevolle dingen, maar die zijn niet altijd te meten of in grafieken te vatten. We moeten af van het rendementsdenken. Het afrekenen op basis van een eenzijdige focus op kennis. Het opdoen van kennis is zeker een onderdeel van het onderwijs, maar door te zeggen dat het leven uiteindelijk "op lange termijn alleen maar beter [wordt] door veel kennis" legt de minister het onderwijs een te grote druk op (ND - 21 april). Juist de bewindvoerders op het ministerie van onderwijs zouden wat dit betreft het goede voorbeeld moeten geven (Volkskrant - 25 april).
Het onderwijs heeft niet meer spanning, maar ontspanning en relativering nodig. Dat vraagt niet om stevig ingrijpen of juist alles uit de handen laten vallen, maar om afhankelijkheidsbesef en het gebed in het hart of de Heere het werk van onze handen wil zegenen. In de overtuiging dat aan Gods zegen alles gelegen is. We wensen de ministers de mentaliteit toe die Gert Schutte vanuit de geschiedenis opdiepte: "Doe je best, maar dat betekent niet dat alles lukt. Het leven is niet altijd makkelijk." (RD - 31 maart)
Met vriendelijke groet,
Pieter van Eijk (VGS)
p.vaneijk@vgs.nl
Middels deze nieuwsbrief houden we u op de hoogte van de ontwikkelingen omtrent de vrijheid van onderwijs. Suggesties voor de nieuwsbrief zijn welkom. Uw reactie kunt u sturen naar p.vaneijk@vgs.nl of gbogaard@vbso.nu.
- In onderwijsland lopen veel mensen rond die Wiersma een 'functie elders' toewensen
De Volkskrant (ALEID TRUIJENS) | 25 apr 2023 02:01
Column Ook ik heb aardig wat keren met de deuren geslagen en staan schreeuwen, thuis en op het werk. Uit woede, frustratie of ongeduld, emoties die een mens niet altijd kan onderdrukken. Gelukkig mocht ik blijven. Elke keer had ik spijt. Je moet het... - 'Minister Wiersma schiet in de reflex van controle en dwang'
- De Volkskrant (HARO KRAAK) | 22 apr 2023 02:02
Een fundamentele herijking. Zo noemde onderwijsminister Dennis Wiersma (VVD) de kabinetsplannen voor het basis- en voortgezet onderwijs die hij afgelopen week presenteerde in een brief aan de Tweede Kamer. Gaan die plannen een einde maken aan de tanende... - Gaat de minister het funderend onderwijs wel 'fundamenteel herijken'?
De Volkskrant (FRANK KALSHOVEN) | 22 apr 2023 02:01
Het spel en de knikkers De Volkskrant kopte deze week dat de minister voor funderend onderwijs, Dennis Wiersma, een 'radicale ommezwaai' maakt. Aanleiding voor deze kop is diens reactie, namens het kabinet, op een ambtelijk onderzoek getiteld Koersen... - 'Kennis is altijd een stap voorwaarts'
Nederlands Dagblad (tekst Ilse Brandemann beeld anp / Guus Schoon ...) | 22 apr 2023 01:29
Topwetenschapper Robbert Dijkgraaf verruilde de wis- en natuurkundige wereld voor de onstuimige politiek. 'De vraag of er een plan achter deze aarde zit, is een existentiële. Zelf denk ik dat toeval een grote rol speelt.' 'U gaat naar Robbert voor een... - Eindelijk een onderwijsminister die alarm slaat, nu nog een reddingsplan
De Volkskrant (RAOUL DU PRÉ) | 20 apr 2023 10:18
Minister Wiersma wil de greep terug op het onderwijs. Maar waarom dan nog treuzelen met die 'glasheldere doelen' voor de scholen? Volkskrant-commentaar Tijden veranderen. Een kwarteeuw geleden maakte VVD-minister Loek Hermans met zijn onderwijsbeleid... - Minister stelt klas en leraren weer centraal in onderwijs
De Volkskrant (IRENE DE ZWAAN) | 19 apr 2023 02:00
'Wat ik wil, is dat de overheid leraren en schoolleiders op één heeft staan', zegt minister Dennis Wiersma voor Onderwijs. Hij wil meer grip van zijn departement op het onderwijsgeld om de afstand tussen scholen en het ministerie te verkleinen. En meer... - Stop met lapmiddelen voor de Wet passend onderwijs
Trouw | 12 apr 2023 00:32
20.000 kinderen zitten inmiddels thuis. Ze zijn uitgevallen op school en kunnen nergens anders terecht. Het aantal thuiszitters groeit al jaren. Een zorgelijke ontwikkeling. De beloftes zijn niet nagekomen. Terwijl de Wet passend onderwijs, ingevoerd in... - Zadel school niet op met taken verzorgingsstaat; OPINIE Hilbert Bredemeijer, wethouder Onderwijs
De Telegraaf | 5 apr 2023 02:36
OPINIE Hilbert Bredemeijer, wethouder Onderwijs Kinderen uit gezinnen die het niet breed hebben, krijgen op school een ontbijt of lunch of een wekelijkse boodschappenbon van € 11. Met dit initiatief wentelt minister Dennis Wiersma (Onderwijs) taken van... - Schutte: Sommige maatschappelijke problemen gevolg van ontkerkelijking
Reformatorisch Dagblad (Henk Kraijenoord) | 31 mrt 2023 13:37
AMSTERDAM. Een aantal maatschappelijke problemen waar de politiek heden ten dage mee worstelt zou best wel eens het gevolg kunnen zijn van het feit dat Nederland een onchristelijk land geworden is. Dat stelt de 82-jarige Gerrit Schutte, emeritus... - Lerarentekort vraagt om aanpak van onderaf
Reformatorisch Dagblad (Berend Kamphuis) | 29 mrt 2023 13:36
Laten we voorkomen dat het onderwijs zijn eigen "stikstofmoment" tegemoet gaat. Dat lukt alleen wanneer alle partijen beseffen én de ruimte krijgen en nemen om het lerarentekort "van onderaf" op te lossen. In bestuurskringen wordt nu onderhandeld over de... - Wiersma wil tekort leraren regionaal aanpakken
Reformatorisch Dagblad (Gerard Vroegindeweij) | 22 mrt 2023 13:00
Minister Dennis Wiersma voor Primair en Voortgezet Onderwijs grijpt naar een onorthodoxe maatregel om het lerarentekort terug te dringen. SGP én GroenLinks staan niet te juichen. Het lerarentekort vormt een serieus probleem. In het primair onderwijs...
Andere nieuwsbrieven
- 29 juni 2023
"Komend catechisatieseizoen s.v.p. per groep een stoel extra neerzetten." Mooi natuurlijk, zo'n verzoek vanuit de kerkenraad aan de koster. Ten minste, als die zitplaats bedoeld is voor een afgedwaalde jongere die op zijn schreden terugkeert en alsnog besluit om kerkelijk onderwijs te volgen. Maar wat het kabinet betreft, is die plek bedoeld voor een onderwijsinspecteur. Zodat die kan check... Lees verder>>>
- 5 april 2023
Als het over onderwijsvrijheid gaat, zien we twee verschillende trends in de politiek. Eén is de toegenomen beheersingsdrang. De huidige minister (gesteund door de Kamer) bedenkt stevige maatregelenpakketten om problemen te lijf te gaan, zoals kansenongelijkheid (zie de column in Volkskrant 15-mrt hierover) en lerarentekort, maar ook de vrees voor slecht kwaliteitsmanagement op een enkele s... Lees verder>>>
- 16 februari 2023
Het onderwijs heeft te maken met een lerarentekort, dat zal u niet zijn ontgaan. Gerdien Lassche en Jan Schreuders noemden (RD 11-jan) het zelfs de 'allergrootste bedreiging' voor het christelijk-reformatorisch onderwijs. Want: 'Wie gaat dat christelijk-reformatorisch onderwijs geven?' Niet-bevoegde 'professionals' misschien? Die oplossing werd aangedragen (Het Parool 30-jan... Lees verder>>>
- 22 december 2022
Kansengelijkheid - bijna dertig keer viel die term tijdens het debat op 23 en 24 november over de Onderwijsbegroting voor 2023. En nog veel meer woorden wijdden politici toen aan zaken die met dat onderwerp te maken hebben, zoals de rijke schooldag en brede of verlengde brugklassen. Ook in andere Kamerdebatten komt kansengelijkheid vaak terug; buiten Den Haag is het even... Lees verder>>>
- 30 september 2022
Op Prinsjesdag presenteerde de regering de voornemens voor het jaar 2023. Het kabinet wil ook komend jaar weer miljarden investeren in de vorming en opleiding van onze kinderen en jongeren. VGS en VBSO reageerden vorige week op de Rijksbegroting. In deze nieuwsbrief staan wij uitgebreider stil bij de vraag waar het onderwijs in 2023 mee gediend is. De droom van VGS en VBSO is da... Lees verder>>>
- 13 juli 2022
Om met het goede nieuws te beginnen: op 23 mei werd het herstelonderzoek naar de Gomarus gepubliceerd door de inspectie. Hierin werd geconcludeerd dat '...het bestuur aan de herstelopdrachten heeft voldaan.' In datzelfde onderzoek werd de eind 2021 vernieuwde Visienota sociale veiligheid en seksuele diversiteit van de VGS aangehaald. De inspectie verklaarde hierover: "Er is geen strijdigheid tusse... Lees verder>>>
- 13 mei 2022
Burgerschapsonderwijs - dat thema is al tijden niet weg te slaan uit de kolommen met onderwijsberichtgeving. En daar komt deze nieuwsbrief nog eens bovenop. Want die gaat er óók over. Daar is namelijk alle aanleiding toe: drie actualiteiten onderstrepen dat: De presentatie van de Staat van het onderwijs 2022 door de Onderwijsinspectie; De publicatie van een ... Lees verder>>>
- 4 april 2022
Reformatorische scholen zijn er vanwege de noodzaak, die we als gezinnen, kerken en scholen zien, om ons in te spannen voor Bijbelse vorming van onze kinderen. Open of gesloten? Uit welke gezinnen laten we dan kinderen toe op school? Is het van belang dat de ouders de grondslag ook uit overtuiging onderschrijven? Of kunnen er ook andere kinderen worden toegelaten? Dit dan op voorwaarde... Lees verder>>>
- 21 februari 2022
Het is inmiddels anderhalf jaar geleden dat de VGS de Nieuwsbrief Vrijheid van Onderwijs voor het laatst heeft verzonden. Het is niet zo dat er in de tussentijd niets is gebeurd, integendeel. Gezien de urgentie van het onderwerp en de spanningsvolle tijd waarin we leven, vinden we het nodig om het onderwijsveld op de hoogte te houden van de actualiteiten rondom artikel 23. Samen met de VBSO bren... Lees verder>>>